Liczne grono sercanów, rodzice, rodzina naszego współbrata ks. Przemysława Króla SCJ oraz przedstawiciele przedsiębiorców zgromadzili się w auli Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie przy ulicy Bernardyńskiej 3, gdzie w środę (10 stycznia 2018) odbyła się publiczna obrona jego rozprawy doktorskiej.

Tematem pracy napisanej na seminarium z katolickiej nauki społecznej pod kierunkiem ks. prof. dra hab. Andrzeja Zwolińskiego był Obowiązek podatkowy jako powinność moralna w świetle katolickiej nauki społecznej.

Główny problem pracy sprowadzał się do pytań: 1. Czy płacenie podatków zawsze jest obowiązkiem moralnym? 2. Czy istnieją sytuacje, w⁠ których niezapłacenie podatku będzie można uznać za usprawiedliwione? 3. W⁠ jakim stopniu okoliczności mogą wpłynąć na zmniejszenie winy moralnej osób unikających płacenia podatków?

Pierwszy rozdział pracy ukazuje rozwój podatków od najdawniejszych czasów, podkreślając tym samym niejako „naturalne” pochodzenie tego zjawiska. Ukazany rys historyczny umożliwia lepsze zrozumienie, czym są podatki, jaka jest ich istota, a także ich wpływ na życie gospodarcze i⁠ społeczne. W rozdziale drugim przedstawione jest napięcie pomiędzy państwem a⁠ obywatelem, konflikt moralny pomiędzy tym, który ustanawia obciążenie podatkowe wkraczając w⁠ obszar własności prywatnej obywatela, a⁠ tym, który jest obowiązany do troski o⁠ dobro wspólne, a⁠ więc także płacenia podatków.

W rozdziale trzecim przedstawione jest rozwój nauczania Kościoła odnoszącego się do oceny moralnej podatków oraz syntetyczne ujęcie powinności moralnej. Rozdział czwarty to lektura już nieco przyjemniejsza, znacznie bardziej konkretna, w której przywołane zostały sytuacje, z którymi na co dzień boryka się podatnik i które są dla niego częstym usprawiedliwieniem, mowa tu o niemoralnych działaniach państwa, niesprawiedliwości systemu podatkowego, zagrożeniu własności prywatnej. W rozdziale piątym ukazana jest misja Kościoła w⁠ kształtowaniu moralności podatkowej, czyli co Kościół może i powinien robić na polu formacji społecznej.

Odczytanie w kontekście historycznym przesłanek biblijnych, nauczania Ojców Kościoła, teologów średniowiecznych i⁠ współczesnych, oficjalnych wypowiedzi Urzędu Nauczycielskiego uzasadnia tezę zawartą w⁠ temacie oraz postawioną jako podstawowy problem badawczy, że płacenie podatków jest dla chrześcijanina obowiązkiem moralnym obowiązującym w⁠ sumieniu. Jest to obowiązek stały, wynikający z⁠ natury społecznej człowieka, należący w⁠ integralny sposób do racjonalnej organizacji państwa.

Przeprowadzona analiza pozwala także na wyciągnięcie wniosku, że mogą zaistnieć sytuacje, w⁠ których niezapłacenie podatku z⁠ punktu widzenia moralności należy uznać za usprawiedliwione. Dochodzi do tego w⁠ chwili konfliktu wartości, gdy na przykład podatek odbierałby środki konieczne do przeżycia. Niekiedy do takich wniosków mogą dojść także osoby prowadzące działalność gospodarczą, które chcą ocalić istnienie zakładu pracy, czy też działające w⁠ skrajnie zaburzonych przez niesprawiedliwość strukturach grzechu.

W recenzjach przygotowanych przez ks. dra hab. Krzysztofa Gryza (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie) i dra hab. Feliksa Grądalskiego (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie) możemy przeczytać, że jest to "praca nowatorska", a nawet "dzieło pionierskie".

Po wysłuchaniu opinii recenzentów oraz dyskusji komisja na czele z ks. prof. dr. hab. Janem Dziedzicem, prodziekanem Wydziału Teologicznego UPJPII, udała się na naradę, gdzie jednomyślnie podjęto decyzję o nadaniu ks. Przemysławowi Królowi SCJ tytułu doktora nauk teologicznych. Ponadto, co zdarza się wyjątkowo rzadko, komisja przegłosowała wniosek o przyznanie ks. Przemysławowi nagrody Rektora UPJPII. Mamy nadzieję, że wniosek zostanie przyjęty i ks. dr Przemysław Król SCJ otrzyma zasłużoną nagrodę.

Ks. Przemysław Król SCJ urodził się w 1978 r. w Lublinie. Święcenia kapłańskie w Zgromadzeniu Księży Sercanów przyjął w 2005 roku. Pracował jako wikariusz na parafii w Krakowie, w latach 2007-16 zaangażowany był w Duszpasterstwie Przedsiębiorców i Pracodawców TALENT. Obecnie mieszka w Warszawie.

Fot. pixabay.com